Veilig de hoogte in met hout

Brandveiligheidseisen zijn cruciaal in de woningbouw. Allereerst natuurlijk om de veiligheid van de bewoners te borgen. Maar áls er brand uitbreekt, stemt ook de brandweer er zijn inzet op af, vertelt Erwin. “Hogere gebouwen zijn moeilijker te blussen. Daardoor gelden er ook strengere eisen voor de brandveiligheid.”

Van 60 naar 120 minuten

Die eisen hebben vooral te maken met de hoofddraagconstructie. Hoe lang houdt deze stand? Gebouwen waar het hoogste vloerniveau lager is dan 7 meter, moeten minimaal 60 minuten overeind blijven staan. Voor gebouwen tussen de 7 en 13 meter geldt een minimum van 90 minuten. Erwin vertelt: “In Amsterdam bouwen we op dit moment zelfs nog hoger. Daar moet de hoofddraagconstructie minstens 120 minuten standhouden.”

Overal dezelfde norm

Die normen gelden voor de hele bouwsector, dus ook voor gebouwen van beton of steen. “De lat ligt voor iedereen even hoog”, aldus George Scholten, projectleider brandwerendheid bij Efectis, het bedrijf dat voor Barli de brandveiligheidprojecten uitvoert. “We maken geen onderscheid in bouwmethodes of gebruikte materialen. Welke aanpak je ook kiest: het gaat erom dat het gebouw voldoet aan de eisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving.”

Foto: brandtest bij Efectis - na 90 minuten is onze wand nog volledig intact

De enige oplossing: testen

Voor lage gebouwen weten we precies welke materialen nodig zijn voor brandwerendheid. Maar voor hoge houtbouw moesten we die kennis nog vergaren. “Pionieren dus”, aldus Erwin. “Stalen kolommen en liggers als draagconstructie? Daar kiezen we niet voor. We geloven in een nagenoeg volledig houtbouwprincipe voor onze wanden en plafonds. En dan zit er maar één ding op: onze constructies uitgebreid laten testen.”

Ovens aansteken

Dus staken ze bij Efectis de ovens aan. Onze vloeren, wanden en plafonds werden in grote stalen testframes geplaatst, die we tegen de metershoge ovenwand bevestigden. “Het frame sloot de oven hermetisch af”, legt George uit. “Daardoor stonden onze producten volledig bloot aan temperaturen tot duizend graden. Met hydraulische cilinders bootsten we het gewicht van de bovenliggende verdiepingen na. Daarna was het een kwestie van wachten tot het moment dat de constructie het begaf.”

Uitstekende testresultaten

De resultaten waren uitstekend: onze wanden hielden het ruim 120 minuten vol, de plafonds en vloeren zelfs 145. Toch stopte voor Erwin de uitdaging niet. “Overwaarde voelt veilig, maar in dit geval is het erg veel”, aldus onze O&O-engineer. “De kennis die dit oplevert, gebruiken we om de milieuprestatie van onze woningen te verbeteren. Bijvoorbeeld door een lichtere variant minerale wol te gebruiken voor de isolatie, in plaats van relatief zware steenwolplaten. Of door te kiezen voor iets minder dikke gipsvezelplaten. Ook kunnen we op basis van deze testresultaten kijken naar biobased alternatieven die de milieuprestatie van onze woningen een boost kunnen geven. Zo bouwen we superveilige én duurzame woningen.” 

Foto: brandtest bij Efectis - testopstelling van onze vloeren/plafonds

Volgende slag

Erwin is er trouwens altijd bij als we een wand of plafond blootstellen aan het Efectis-vuur. “Dat zijn spannende momenten. Voor mij zijn het unieke kansen om te zien wat er gebeurt. Én om heel zorgvuldig te meten, want temperatuursensoren vertellen ons precies hoe materialen reageren. Die kennis kunnen we weer gebruiken om een volgende slag te maken in brandveilig bouwen.”

Toekomst tegemoet

Eerder deden we al ervaring op met De Stip, ons eerste hogere houtbouwproject. Makerskade is de volgende stap: zes verdiepingen hoog en daarmee opnieuw een bewijs dat permanente houtbouw veilig de hoogte in kan. “Hiermee zetten we een grote stap in het vastleggen van een nieuwe productiestandaard voor modulaire houtbouw, hoger dan dertien meter”, aldus Erwin. “We weten nu dat deze specifieke wand-, plafond- en vloeropbouw bewezen brandveilig is. Daar gaan al onze toekomstige projecten van profiteren.”